Soner ALTAŞ
Dünya Gazetesi, 18 Ekim 2014
Geçen haftaki yazımızda tek pay sahipli anonim şirkete dönüşüm için yapılması gerekenleri ele almıştık. Bu yazımızda ise tek ortaklı limited şirkete dönüşümü için yapılması gerekenler üzerinde duracağız. Hatırlayacağınız üzere, 6762 sayılı eski Ticaret Kanunu’nda “ortakların sayısı ikiden az ve elliden çok olamaz” hükmüne yer verilerek, limited şirket kuruluşu için en az iki kurucunun bulunması şart koşulmakta idi. Hatta, ortak sayısının bire düşmesi hali şirket için sona erme sebebi sayılıyor ve uygun bir süre içinde ortak sayısının ikiye tamamlanmaması halinde ortaklardan birinin veya şirket alacaklısının talebi üzerine mahkemece şirketin feshine karar verilebiliyordu. Bu yasal zorunluluk nedeniyle, uygulamada birçok müteşebbis, genelde eşlerini yanlarına alıp iki ortaklı limited şirket kuruyor ve onları yasal formaliteler ile uğraşmak zorunda bırakıyorlardı.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu (TTK) ise, limited şirket kurucuları için asgari bir sayı öngörmeyerek bu sorunu gidermiş ve 1 Temmuz 2012 tarihinden itibaren hem tek kişilik limited şirket kuruluşuna hem de birden fazla ortaklı olarak kurulup faaliyet gösteren limited şirketlerin tek ortaklı şirkete dönüştürülmesine izin vermiştir. TTK’nın yürürlüğe girdiği 1 Temmuz 2012 tarihinden 2013 yılı sonuna kadar 28.091 adet tek kişilik limited şirket kurulmuştur ve bu şirketlerin aynı dönemde kurulan limited şirketlere oranı %51,35 olarak gerçekleşmiştir. Yani, yeni her iki şirketten birisi tek ortaklı olarak kurulmuştur. Bu, birden fazla ortağı olan limited şirketlerde de tek ortaklı şirkete dönüşüm talebinin yoğun olacağını göstermektedir. İster ETK’ya isterse TTK’ya göre kurulmuş olsun, iki ve daha fazla ortağı olan limited şirketlerin tek ortaklı limited şirkete dönüştürülebilmesi için; öncelikle, şirketteki ortak sayısı bire düşürülmeli veya düşmeli; ortak sayısının bire düştüğü tarihten itibaren yedi gün içinde keyfiyet şirket müdürlerine yazılı olarak bildirilmeli ve şirket müdürleri, bu bildirimi aldıkları tarihten itibaren yedi gün içerisinde, şirketin tek ortaklı bir limited şirket olduğunu, bu tek ortağın adı ve soyadını veya unvanını, kimlik numarasını, yerleşim yerini veya merkezini ve vatandaşlığını ilgili ticaret sicili müdürlüğüne tescil ve Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi’nde ilan ettirmelidirler.
Görüldüğü üzere, tek ortaklı limited şirkete dönüşümde esas önem arz eden koşul, ortak sayısının bire düşürülmesi veya düşmesidir; diğerleri adeta işin formalitesidir. Limited şirket ortak sayısı; esas sermaye paylarının devredilmesi, ortaklıktan çıkma ve çıkarılma yöntemleri ile teke düşürülebilir. Bunlardan ilk ikisi şirketten çıkacak ortak açısından isteğe bağlı iken diğeri istek dışıdır. Ortaklıktan çıkma ve çıkarılma yöntemleri, şirket sözleşmesinde hüküm bulunmasını ve hüküm bulunmaması halinde konunun yargı yoluyla çözülmesini şarta bağladığından, çoğunun şirket sözleşmesinde bu yönde hüküm bulunmadığını düşündüğümüz limited şirketler açısından zaman alıcı ve masraf doğurucu olarak, zorunlu haller dışında, fazlaca rağbet görmeyecektir. Bu nedenle, tek kişilik limited şirkete dönüşüm için tavsiye edeceğimiz yöntem, ortakların rıza göstermesi halinde, esas sermaye paylarının devredilmesi yöntemidir. Esas sermaye payının devri noter huzurunda atılmış bir devir sözleşmesi ile yapılmalı ve şirket sözleşmesinde aksi öngörülmemişse genel kurulun onayına sunulmalıdır. Eğer şirket sözleşmesinde aksine bir düzenleme yok ise, pay devri toplantıda temsil edilen oyların salt çoğunluğu ile onaylanabilir. Genel kurulca onaylandıktan sonra pay devirleri şirketin pay defterine kaydedilir ve müdür tarafından şirketin tek ortaklı bir limited şirket olduğu tescil ve ilan ettirilir. Mutlu bir bayram geçirmeniz dileğiyle, Bayramınızı tebrik ediyorum.