HALKTAN İZİNSİZ PARA TOPLAMANIN CEZASI
Soner ALTAŞ
Dünya Gazetesi, 1 Ekim 2011
6102 sayılı yeni Türk Ticaret Kanunu ile birlikte yasal düzenlemeye kavuşturulan hususlardan birisi de şirket kurmak amacıyla halktan para toplanılmasıdır. Yeni TTK’nın 552. maddesinde “bir anonim veya başka türde bir şirket kurmak ya da mevcut bir şirketin sermayesini artırmak amacıyla veya vaadiyle halktan para toplanabilmesi için Sermaye Piyasası Kurulu (SPK)’ndan izin alınması” gerektiği öngörülmekte, “bu hükme aykırı olarak para toplayanlara ve fiilden haberli olan kurumlar ile ilgili şirketin yönetim kurulu üyelerine, yöneticilerine ve girişimcilere” toplanan parayı derhal Sermaye Piyasası Kurulunca belirlenen bir mevduat veya katılım bankasına yatırmaları konusunda müteselsil sorumluluk yüklenmektedir.
Belirtilen hukuki sorumluluğun yanısıra, YTTK’nın 562. maddesinin onbirinci fıkrası ile “552 nci maddeye aykırı hareket edenlerin” altı aya kadar hapis cezası ile cezalandırılması da öngörülmektedir. Dolayısıyla, YTTK’nın yürürlüğe girmesi ile birlikte, Sermaye Piyasası Kurulu’ndan izin alınmadan halktan para toplanması fiili anılan madde gereği suç sayılacaktır.
Ancak, YTTK’nın 562. maddesinin onbirinci fıkrası, sadece SPK’dan alınacak izni değil, 552. maddeye aykırılığı suç olarak öngörmektedir. Dolayısıyla, SPK’dan izin almadan para toplanması fiilinin yanı sıra;
- izinsiz olarak toplanan bu paraların, Sermaye Piyasası Kurulu tarafından belirlenen bir mevduat veya katılım bankasına yatırılmaması,
- halktan para toplamak için SPK’dan izin alınmakla birlikte, izin tarihinden itibaren altı ay içinde öngörülen amaca uygun olarak kullanılmayan veya ciddi bir şekilde kullanılmaya başlanılmayan tutarların, Sermaye Piyasası Kurulu tarafından belirlenen bir mevduat veya katılım bankasına yatırılmaması
hallerinde de cezai sorumluluğun doğduğu kabul edilecektir.
Yeni TTK’ya göre suçun faili ise usüle aykırı şekilde para toplayanlar, şirketin yönetim kurulu üyeleri, yöneticileri ve girişimcileri olacaktır.