TÜRKİYE NOTERLER BİRLİĞİ
Hukuk- 11504
Ankara, 26.06.2013
Özü : Anonim ve limited şirket ticari vekilleri ile ilgili olarak tanzim edilecek vekaletnamelere eklenecek müstenidat hakkında.
GENELGE
( 6 )
…………………… NOTER ODASI BAŞKANLIĞINA
…………………… NOTERLİĞİNE
Türkiye Bankalar Birliği gönderdiği 16 Mayıs 2013 tarihli ve BN-1.064 KR-15.2 – 5342 sayılı yazıyla:
1) Anonim şirketlerde; 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun 368’inci maddesinin, “Yönetim kurulu, ticari mümessil ve ticari vekiller atayabilir.” hükmünü içerdiğini, 375’inci maddesinin de yönetim kurulunun bu görev ve yetkisini devredemeyeceğini öngördüğünü ve dolayısıyla ticari vekillerin yönetim kurulu tarafından atanması gerektiğini, uygulamada bu yönde sıkıntı çekildiğini belirterek, bankalar nezdinde işlem yaptırmak isteyen anonim şirket ticari vekilleri ile ilgili olarak noterliklerde düzenlenecek vekaletnamelerde mutlaka yönetim kurulu¬nun kararının aranmasını ve dayanak olarak işleme eklenmesini,
2) Limited şirketlerde de; 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun 631’inci maddesinin 1’inci fıkrasının “Şirket sözleşmesinde başka şekilde düzenlenmediği takdirde, ticari mümessiller ve ticari vekiller ancak genel kurul kararı ile atanabilirler; yetkileri genel kurul tarafından sınırlandırılabilir.” hükmünü içerdiğini, uygulamada bu yönde de sıkıntı çekildiğini belirterek, bankalar nezdinde işlem yaptırmak isteyen limited şirket ticari vekilleri ile ilgili olarak noterliklerde vekaletname düzenlenmesi sırasında, öncelikle limited şirket sözleşmesine bakılmasını, şirket sözleşmesinin genel kurul dışında başka bir organ veya kişiye ticari vekil tayin etme yetkisi verilmiş ise buna göre ve bunu gösteren belgelerin dayanak olarak alınmasını, sözleşmede buna ilişkin bir düzenleme bulunmadığı takdirde ticari vekili ancak genel kurul atayabileceğinden mutlaka genel kurulun kararının aranmasını ve dayanak olarak işleme eklenmesini,
Belirtilen şirketler tarafından atanan ticari vekiller için düzenlenecek vekaletnamelerde imza sirküleri yanında, ticari vekil atanmasına ilişkin yönetim kurulu/genel kurul kararının da aranmasını ve Noterlik Kanununun 79’uncu maddesi hükmü doğrultusunda işlem yapılmasını talep etmiştir.
Bilindiği üzere; ticari temsilci ve ticari vekillere ilişkin hükümlere 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun 547 ve devamı maddelerinde yer verilmiştir.
547’nci maddede ticari temsilci, işletme sahibinin, ticari işletmeyi yönetmek ve işlet¬meye ilişkin işlemlerde ticaret unvanı altında, ticari temsil yetkisi ile kendisini temsil etmek üzere, açıkça ya da örtülü olarak yetki verdiği kişi,
551’inci maddede de ticari vekil, bir ticari işletme sahibinin, kendisine ticari temsilcilik yetkisi vermeksizin, işletmesini yönetmek veya işletmesinin bazı işlerini yürütmek için yetkilendirdiği kişi olarak tanımlanmıştır.
547’nci madde uyarınca ticari mümessillerin ticaret siciline tescillerinin zorunlu bulunmasına karşın, ticari vekillerde bu zorunluluk bulunmamaktadır.
551’inci maddenin 2’nci fıkrası uyarınca ticari vekillerin yetkisi, işletmenin alışılmış bütün işlemlerini kapsar. Ancak, ticari vekil açıkça yetkili kılınmadıkça, ödünç olarak para ve¬ya benzerlerini alamaz, kambiyo taahhüdünde bulunamaz, dava açamaz ve açılmış davayı takip edemez. Ticari vekiller, bu madde sınırları içinde anonim ve limited şirketlere ait işleri yürütmek üzere yetkilendirilen kişilerdir. Bu yetkilendirmenin ne şekilde yapılacağı da Türk Ticaret Kanununun 368 ve 631’inci maddelerinde açıklanmıştır.
Buna göre;
Anonim şirketlerde; 2012/60 sayılı genel yazımızda açıklandığı üzere mülga 6762 sayılı Kanunda karşılığı bulunmayan 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun 368’inci maddesi¬nin, “Yönetim kurulu, ticari mümessil ve ticari vekiller atayabilir.” hükmünü içermesi, 375’inci maddesinin de yönetim kurulunun bu görev ve yetkisini devredemeyeceğini öngörmesi nedeniyle ticari vekillerin yönetim kurulu tarafından atanması,
Limited şirketlerde de; 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun 631’inci maddesinin 1inci fıkrasının “Şirket sözleşmesinde başka şekilde düzenlenmediği takdirde, ticari mümessiller ve ticari vekiller ancak genel kurul kararı İle atanabilirler; yetkileri genel kurul tarafından sınırlandırılabilir.” hükmünü içermesi nedeniyle, limited şirket ticari vekilleri ile ilgili olarak noterliklerde vekaletname düzenlenmesi sırasında, öncelikle limited şirket sözleşmesine bakılması, şirket sözleşmesinde genel kurul dışında başka bir organ veya kişiye ticari vekil tayin etme yetkisi verilmiş ise vekilin bu organ veya kişi tarafından belirlenmesi, sözleşmede buna ilişkin bir düzenleme bulunmadığı takdirde ise ticari vekilin genel kurul tarafından atanması,
icap etmektedir.
Bu hükümler doğrultusunda da;
Anonim şirket ticari vekilleri ile ilgili olarak noterliklerde düzenlenecek vekaletnamelerde, mutlaka yönetim kurulunun kararının aranması ve Noterlik Kanununun 79’uncu maddesi hükmüne göre dayanak olarak işleme eklenmesi,
Limited şirket ticari vekilleri ile ilgili olarak noterliklerde düzenlenecek vekaletnameler¬de ise, limited şirket sözleşmesinde genel kurul dışında başka bir organ veya kişiye ticari ve¬kil tayin etme yetkisi verilmiş ise buna göre ve bunu gösteren belgelerin dayanak olarak alınması, sözleşmede buna ilişkin bir düzenleme bulunmadığı takdirde ticari vekili ancak ge¬nel kurul atayabileceğinden mutlaka genel kurulun kararının aranması ve Noterlik Kanununun 79’uncu maddesi hükmüne göre dayanak olarak işleme eklenmesi,
gerekmektedir.
Bilgi edinilmesini ve gereğini rica ederim.
Saygılarımla.
Yunus TUTAR
Başkan