YENİ TÜRK TİCARET KANUNUNA GÖRE ANONİM ŞİRKETLERİN SERMAYESİ
Soner ALTAŞ
Dünya Gazetesi, 26 Şubat 2011
Bilindiği üzere, halihazırda yürürlükte bulunan 6762 sayılı Türk Ticaret Kanunu, kapalı anonim şirketler açısından sadece esas sermaye sistemini kabul etmiştir. 6102 sayılı yeni Türk Ticaret Kanunu’nda ise, esas sermaye sistemi ile birlikte kayıtlı sermaye sistemine de yer verilmektedir. Esas sermayeden kasıt, tamamı şirket esas sözleşmesinde taahhüt edilmiş bulunan sermayedir. Kayıtlı sermaye ise sermayenin artırılmasında yönetim kuruluna tanınmış yetki tavanını gösteren sermayedir. Dolayısıyla, halka açık olmayan anonim şirketlerin Sanayi ve Ticaret Bakanlığı’ndan izin alarak kayıtlı sermaye sistemine geçmeleri mümkün olabilecektir. Hisse senetlerini halka arz etmek üzere kurulan anonim şirketler ile kurulmuş olup da sermaye artırmak suretiyle hisse senetlerini halka arz edecek olan anonim şirketler ise, mevcut uygulamada olduğu üzere, Sermaye Piyasası Kurulu’ndan izin almak sureti ile kayıtlı sermaye sistemini kabul edebileceklerdir.
Yeni Türk Ticaret Kanunu’na göre; esas sermaye sistemini kabul eden anonim şirketlerin kuruluştaki esas sermayelerinin 50.000.-TL’den, kayıtlı sermaye sistemini kabul eden ancak halka açık olmayan anonim şirketlerin başlangıç sermayelerinin ise 100.000.-TL’den az olmaması gerekmektedir. Halka açık anonim şirketlerden kayıtlı sermaye sistemini benimsemiş olanların başlangıç sermayelerinin asgari tutarı ise Sermaye Piyasası Kurulu’nca belirlenmektedir. Peki, başlangıç sermayesi ve çıkarılmış sermaye nedir? Başlangıç sermayesi, kayıtlı sermaye sistemini benimseyen anonim şirketlerin, kuruluşta ve sisteme ilk geçildiğinde bulundurulması gereken zorunlu sermayedir. Çıkarılmış sermaye ise, çıkarılmış payların tümünün itibarî değerlerinin toplamından ibarettir.
Diğer yandan, yeni TTK, yukarıda belirtilen asgarî sermaye tutarlarının, Bakanlar Kurulu tarafından artırılabileceğini de öngörmektedir. Ancak, Kanun bu konuda bir sınırlama getirmemektedir. Dolayısıyla, Bakanlar Kurulu, kapalı anonim şirketlerin asgarî esas sermaye ile başlangıç sermayesi tutarlarını, dilediği miktara kadar artırabilecektir. Buna karşılık, kapalı anonim şirketler 1 Temmuz 2012 tarihine kadar kayıtlı sermaye sistemi imkanından faydalanamayacaktır. Çünkü, yeni TTK’nın konuya ilişkin bu düzenlemeleri 1 Temmuz 2012 tarihinde yürürlüğe girecektir.