YÖNETİM KURULU ÜYELİĞİNİ SONA ERDİREN HALLER VE SONRASINDA YAPILACAK İŞLEMLER
Soner ALTAŞ
VERGİALGI, 16 Ekim 2016
Anonim şirkette, esas sözleşmeyle atanmış veya genel kurul tarafından seçilmiş, bir veya daha fazla kişiden oluşan bir yönetim kurulu bulunur. Şirket, yönetim kurulu tarafından yönetilir ve temsil olunur. Şirketin yönetimi ve temsili, devredilmediği takdirde, yönetim kurulunun tüm üyelerine aittir.
Yönetim kurulu üyeliğine seçilebilmek için bazı şartlara haiz olunması gerektiği gibi, yönetim kurulu üyesi seçilen veya atanan kişilerin üyeliklerinin bazı hallerde kendiliğinden sona ermesi yahut kurul dışında ilgili organ yahut kişi tarafından alınan bazı kararlar ile sona erdirilmesi mümkündür. Anonim şirket yönetim kurulu üyeliğine atanan ya da seçilen kişinin üyeliği, şirket esas sözleşmesinde yeniden seçilmesine mani bir hükmün bulunması, seçildiği sürenin dolması, üyelik için gerekli kanuni şartları veya esas sözleşmede öngörülen nitelikleri kaybetmesi, iflâsına karar verilmesi ve ehliyetinin kısıtlanması halinde, herhangi bir işleme gerek olmaksızın kendiliğinden sona erer. Yönetim kurulu üyesi, ayrıca, genel kurul kararıyla her zaman görevden alınabilir. Yönetim kurulu üyeliğine seçilen tüzel kişi de, kendi adına tescil edilmiş bulunan kişiyi her an değiştirip yönetim kurulundaki görevine son verebilir.
Ayrıca, işletme konusu kamu hizmeti olan anonim şirketlerde pay sahibi olan, Devlet, il özel idaresi, belediye ve köy ile diğer kamu tüzel kişilerinin yönetim kurulunda bulundurdukları temsilcilerinin yönetim kurulu üyelikleri, ilgili kamu tüzel kişisi tarafından görevden alınmaları üzerine son bulur. Ayrıca, ölüm ve istifa halinde de ilgili kişinin yönetim kurulu üyeliği sona erer.
İlgili yönetim kurulu üyesinin kanunda yazılı sebeplerle görevinin sona ermesi yahut ölüm, istifa, görevden alma gibi nedenlerle son bulması durumunda, yönetim kurulu, boşalan üyeliğe kanunî şartları haiz birisini geçici olarak seçip ilk genel kurulun onayına sunar. Bu yolla seçilen üye, onaya sunulduğu genel kurul toplantısına kadar görev yapar ve onaylanması hâlinde önceki üyenin süresini tamamlar.
Ancak, Devlet, il özel idaresi, belediye ve köy ile diğer kamu tüzel kişilerinin, işletme konusu kamu hizmeti olan anonim şirketlerin yönetim kurullarında bulundurdukları temsilcilerin görevden alınması, ayrılması, ölümü, istifası halinde yönetim kurulu üyeliklerinde oluşacak boşluklar ancak ilgili kamu tüzel kişisi tarafından yeni temsilci görevlendirilmesi suretiyle doldurulur.
Bu itibarla, anonim şirket yönetim kurulu üyelerinin üyeliği sona erdiren sebepleri bilmesi, üyeliği sona eren kişiler yerine gecikmeksizin yönetim kurulu tarafından geçici atama yapılmasına özen göstermesi ve hukuki ihtilafların doğmaması için üyeliği kendiliğinden sona eren kişilerin yönetim kurulu üyeliğini devam ettirmekten kaçınması gerekir.